Decyzja polskich władz o przyjęciu przez nasz kraj uchodźców syryjskich i erytrejskich wywołała wiele emocji. Społeczeństwo, rządzący, politycy podzielili się na dwa przeciwstawne obozy. Do dyskusji przyłączyły się również media. Taka sytuacja spowodowała chaos informacyjny, wiele nieporozumień, powielanie nieprawdziwych informacji, w efekcie czego, jak wykazały przeprowadzone badania, jako społeczeństwo jesteśmy przeciwni przyjmowaniu uchodźców przez nasz kraj. Pojawiły się pomysły przeprowadzenia referendum, które miałoby rozstrzygnąć czy Polska przyjmie uchodźców czy nie. Debata nie ustała, tak jak nie ustały ruchy migracyjne. Ludzie nie przestaną uciekać ze swojego kraju, nie przestaną opuszczać swoich domów, dopóki grozić im tam będzie niebezpieczeństwo i śmierć, a istniejące warunki nie będą pozwalały na godne życie. Nie zawrócimy ich do bombardowanego państwa czy kraju, w którym panuje totalitarny system. Taka jest rzeczywistość, możemy się z nią nie zgadzać, możemy ją negować, ale nie zatrzyma to migracji. Możemy jednakże dowiedzieć się więcej o sytuacji kraju pochodzenia osób, które do nas dotrą. Możemy wreszcie spróbować zrozumieć ich położenie i decyzję o ucieczce.
Niniejsza książka jest próbą dostarczenia podstawowej wiedzy na temat grup uchodźców, które Polska zobowiązała się przyjąć w ciągu najbliższych dwóch lat. Znajdą w niej Państwo tekst o sytuacji w Syrii autorstwa dr Marty Woźniak-Bobińskiej oraz artykuł o przyczynach migracji Erytrejczyków i Erytrejek przygotowany przez Darię Żebrowską-Fresenbet. Draginja Nadaždin przybliża obecną sytuację uchodźców w świetle badań i raportów Amnesty International, a Radosław Stryjewski stara się opisać historię i różnorodność islamu. W wywiadzie z prof. Haliną Grzymałą-Moszczyńską rozmawiamy o tym, w jaki sposób powinniśmy przygotować się do przyjęcia uchodźców, jakich działań unikać, tak aby konfliktów i nieporozumień było jak najmniej.
Powyższe teksty składają się na pierwszą część publikacji, w drugiej części oddajemy głos osobom na co dzień pracującym z uchodźcami i uchodźczyniami oraz osobom wywodzącym się ze społeczeństwa syryjskiego i erytrejskiego. Wydaje nam się, że czerpanie z ich wiedzy i doświadczeń może być inspirujące nie tylko dla tych, którzy działają na rzecz uchodźców i uchodźczyń.
Ostatnia część publikacji to przykłady rozwiązań integracyjnych realizowanych w wybranych krajach europejskich. Zebrała je i skomentowała Anna Szadkowska-Ciężka. W tej części znajdziemy też fragmenty najnowszego raportu Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) poruszającego kwestię integracji uchodźców.
Uzupełnieniem tekstu są fotografie: przedstawiamy zdjęcia Syrii sprzed 2011 roku autorstwa Piotra Kasprzaka, wiele z prezentowanych na nich miast i zabytków zostało doszczętnie zniszczonych. Wojciech Cegielski podzielił się z nami fotografiami dokumentującymi życie syryjskiej społeczności w obozach dla uchodźców w Libanie. Z kolei Nicloa Zolin, fotograf i aktywista, przekazał nam zdjęcia osób przybywających do Grecji z Afryki i krajów Bliskiego Wschodu.
Zdajemy sobie sprawę, że publikacja nie wyczerpuje tak trudnego zagadnienia, jakim jest przygotowanie polskich instytucji i społeczeństwa do przyjęcia przez nasz kraj nowych grup uchodźców i uchodźczyń. Mamy jednak nadzieję, że zawarte w niej teksty będą pomocne oraz zainspirują do dalszych przemyśleń i aktywności.
Zapraszamy do lektury
Magdalena Kawa